Họ nhận thấy mình là vật chi chi trong xã hội gia đình, trong xã hội học đường hay bất cứ ở một đám đông nào. Cũng không đáng ngạc nhiên: nhiều thanh kiếm phải sét vì giọt lệ đàn bà. Thân hình phát triển gọi được là ngó thấy.
Trực giác phải chịu là thiên phú đặc biệt của bạn gái. Nhưng họ không có xu hướng tinh thần tự nhiên dồn tâm tư vào những gì đòi hỏi sự suy xét nhiều. Họ ăn mạnh, uống mạnh tại vì nhu cầu của những cơ quan trong người họ đang sung sức phát triển.
Đối với bất cứ người nữ nào kể cả người yêu của mình, bạn trai hay có tướng diện tự cao. Tình yêu của cha đối với con được buộc một cách gọi là mỏng manh như vậy mà tại sao phần đông người cha có tinh thần đảm đương lo cho gia đình đến thế. Tôi đã nói bạn trai tự nhiên tự cao.
Cho những bạn không có cơ hội đọc quyển ấy hay đã đọc mà không đủ thì giờ toát yếu, tôi ghi lại ở đây vài đại cương. Bạn đang ngạc nhiên? Tôi cũng còn ngạc nhiên khi viết cho bạn đây. Họ đem chuyện bạn khác, chuyện giáo sư, hàng xóm ra bàn.
Một tay họ sẽ bẻ mấy cành phù dung. Biết bao bạn gái lạm dụng nhiều bạn trai về tiền vì khai thác được lòng tốt tự nhiên nầy. Để rồi trước mặt vợ lớn: Giọt châu lã chã khôn cầm và bạc nhược tự thú:
Giữa họ và bạn tâm giao có sự cộng thông đời sống tinh thần, tình cảm: người nầy lo sống cho người kia và hỗ tương tìm hạnh phúc cho nhau. Vấn đề không phải quảng cáo, tuyên truyền cho lão thông các công thức mà tìm hiểu sáng suốt giải quyết thắc mắc, chỉ đường nẻo khôn dại, nêu lý tưởng sống thiện, vạch các phương thế tiêu cực, tích cực để bảo vệ lòng băng tuyết, cần có những nguyên tắc luân lý căn bản, sáng suốt thi hành nhiệm vụ cao cả nầy. Bạn nên dùng trực giác, nhìn kỹ một bạn trai rồi âm thầm nói với thượng đế: Lạy Người, quả tay sáng tạo của Người là huyền diệu.
Thế là hôn nhân bị đình chỉ, đợi chờ. Thường người ta xúi thanh niên đả đảo cái gì cũ, nêu lên tinh thần nhựt tân. Họ đ ào sâu tâm hồn, cân đo những thay đổi từng phút giây trong tâm địa.
Bạn đừng làm người cha có cả một bầy con đần độn, khùng khịu, xụi bại, đui mù, mắc chứng thần kinh vì cha của nó là một vi trùng của các bệnh phong tình thâm niên. Thưa bạn trai, tôi vừa viết mấy tiếng vừa xong, tôi nghe bên tai tôi: Nữa, lại một người không hiểu tôi nữa. Trong khi đi đâu gặp cảnh vợ chồng kẻ khác sum họp, hạnh phúc họ đau xót tận đáy lòng vì nhớ bạn trăm năm, dù kẻ nầy ngày trước đối với họ có đôi lần không đặng chung thủy.
Cánh rừng tình cảm của họ bị bóng tối tội lỗi ẩn núp nhiều hơn là ánh sáng của đạo lý, của bổn phận nên người. Cổ của bạn trai từ 17 tuổi về sau phát triển chậm và có dung dạng gần nhất định sau 20 tuổi. Ai có thẩm quyền giáo dục cần giải thoát cho bạn trai khỏi xiềng xích đó.
Đó là chưa nói, sự già trước tuổi, sự khằn đi, rã rời đi từ thể xác đến tâm hồn của bạn trai bôn tẩu trong cơn lốc vật chất của đường đời. Nền giáo dục buổi thiếu thời cho bạn trai nên cótính chất luyện tập (dressage) hơn là bắt ép lĩnh hội những của ăn tinh thần mà họ chưa đủ khả năng thụ nhận. Quả thật tình yêu theo kinh thánh nói mạnh như sự chết, nó chi phối hết mọi hạng người, kể cả kẻ khùng khịu.