Tác giả Gibbon đã viết một cuốn sách nổi tiếng về Đế chế La Mã, mang tên The Decline and Fall of the Roman Empire (Sự suy tàn và diệt vong của Đế chế La Mã). Không có gì đáng ngạc nhiên nếu bạn đọc một cuốn sách nhằm nâng cao nhận thức mà bạn không thể hiểu hết các từ trong sách. Cuốn sách này nghiên cứu bản chất hạnh phúc của con người, và phân tích những hoàn cảnh mà con người có thể tìm thấy hay đánh mất hạnh phúc.
Với sự trợ giúp của Syntopicon, hướng giải quyết sẽ khác hẳn. Vì thế, cho dù bạn đọc cái gì, ít nhiều cũng cần có tính tích cực. Nhưng thường một lập luận chiếm một vài đoạn văn hoặc nhiều hơn thế.
Toàn bộ tác phẩm có những ẩn ý mà độc giả phải thận trọng không được bỏ qua. Hãy coi việc đọc một cuốn sách là cuộc đối thoại giữa bạn và tác giả. Nếu có thì chúng thưòng được che giấu bằng những miêu tả dài dòng và chỉ người nào đọc tỷ mỷ mới có thể phát hiện ra.
Vì vậy, chính bạn phải tạo lập được các thuật ngữ và đưa tác giả đến với những thuật ngữ đó, chứ không phải ngược lại. Đây là quy tắc đầu tiên cần áp dụng cho giai đoạn thứ hai của quá trình đọc phân tích. Ngược lại, sẽ có những chênh lệch giữa hai bản đề cương.
Cấp độ này khác hẳn cấp độ trước (đọc sơ cấp) và cấp độ đọc sau nó (đọc phân tích). (2) Các thuật ngữ được kết nối với nhau trong các nhận định. Bạn có thể kể lại kinh nghiệm nào của bản thân mà nhận định đó miêu tả, hoặc chỉ ra mức độ phù hợp giữa nhận định của tác giả với thực tế trải nghiệm của bạn không? Bạn có thể minh hoạ cho chân lý đã được phát biểu bằng những ví dụ cụ thể hay không? Tưởng tượng ra một trường hợp khả thi cũng hiệu quả không kém việc nêu ra một tình huống thật.
Ngược lại, có những người đọc quá nhanh mà lẽ ra họ nên đọc chậm lại. Nhưng bản thân cụm từ Tôi không hiểu cũng có thể coi là một lời đánh giá phê bình. Chỉ sau khi đọc, bạn mới có thể viết những bài viết đơn giản, rõ ràng, chọn lọc được những thông tin chính từ các trang báo và loại bỏ những phần không quan trọng.
Bạn chỉ cần cố gắng hiểu và theo dõi câu chuyện của tác giả. Trong khi thú tính và sự hoàn chỉnh về mặt lý luận mà nó kéo theo trong mỗi người lại là nguyên nhân của hầu hết các bất đồng. Nó sẽ luôn nâng bạn lên tầm cao mới ngay cả khi bạn đã trở nên khôn ngoan và hiểu biết hơn.
Có thể coi điều này là cách tác giả bộc bạch những suy nghĩ của bản thân. Bên cạnh đó, mặc dù những cuốn sách này thường mang tính thơ ca hơn là thảo luận hay triết lý, nhưng chúng chính là loại sách lịch sử đặc biệt. Vì thế, bạn có thể sử dụng nó như một công cụ trợ giúp việc đọc.
Và những nhận định sai lầm sẽ dẫn tới các kết luận không chính xác. Các phương tiện giải trí và thông tin trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta là những trụ cột tinh thần giả dối. Thống nhất thuật ngữ với tác giả bằng cách phân tích các từ khoá.
Khi một đứa trẻ có thể kể tên tất cả các cách kết hợp đã được xác định, coi như em đã thông thuộc bảng chữ cái. Điều đó không có nghĩa là tiếp tục việc đọc theo cách đọc phân tích. Ông đã học thầy mình trong suốt 20 năm.