quá thế này, quá thế khác. Ông Pierpont Morgan nhận thấy rằng hành động của loài người thường có hai nguyên do: một nguyên do mà người ta giấu đi - cái đó mới thiệt; một nguyên do mà ta khai ra vì nó có vẻ cao đẹp, đáng khen. Dưới đây là một bức thư mà Tổng thống Lincoln viết ngày 26-4-1863, trong giờ đen tối nhất của cuộc Nam Bắc chiến tranh.
Không bao giờ chúng ta dám nghĩ tới chuyện ngắt lời một ông khách sơ giao và bảo ông: Phương pháp của ông ra sao? Ông có bao giờ nói với người láng giềng của ông rằng họ lầm không? Không, kẻ khác kia chứ ông thì tuyệt nhiên không, ông không vụng dại như vậy. ít lâu sau, ông nảy ra một ý.
Năm 1915, Rockefeller là người bị nhiều người oán nhất ở miền mỏ Colorado. Tôi sẽ học thêm được biết bao nhiêu điều!". Cũng như hết thảy những người dẫn đạo quần chúng, ông biết rằng cách thần diệu nhất để chiếm lòng người là bàn tới vấn đề mà người đó thường ấp ủ trong lòng.
Trái lại, nên thương họ. Vậy muốn gây thiện cảm với ai, xin bạn: ". Đánh bài "Bridge"? Không! Không, không, không.
Vậy mà cho đến giờ này đây, bà là người độc nhất trên đời, tôi có thể tin cậy được". Mới hôm qua, con còn nằm trong tay mẹ, ngả đầu trên vai mẹ con. Bức thư ấy, tôi chép lại đây.
Cho nên, ta càng làm cho một người nói nhiều tiếng "có" bao nhiêu thì người đó càng dễ thuận ý theo đề nghị của ta bấy nhiêu". Người mướn nhà luôn luôn kêu nài. Thành ra anh thợ máy không phải là một nhân viên hạ cấp, mà ai cũng có quyền sai bảo nữa, anh nay đã nghiễm nhiên là một viên chỉ huy rồi.
Như tôi đã nói, lúc mới cưới, cuộc tình duyên đó thiệt đẹp đẽ, vậy mà 48 năm sau, ông Tolstoi đến nỗi hễ trông thấy mặt bà là chịu không nổi. Sáng dậy, ông xuống nhà dưới, thấy phòng ăn vắng ngắt vì cả nhà còn ngủ, ông ca một điệu bí mật, luôn luôn một điệu đó, để nhắc rằng người bận việc nhất ở nước Anh ngồi ở nhà dưới một mình, đợi người ta dọn điểm tâm cho ông. Sau cùng, ông hỏi: "Công ty mới đó sẽ đặt tên chi?".
Vì ta khư khư giữ nó thì nó chẳng có giá trị gì, nhưng nếu ta dùng nó một cách hào phóng thì giá trị nó vô cùng. Phần đông chúng ta đầy thành kiến và thiên vị. Phương pháp đó không mới mẻ gì.
Chị ta đáp còn làm, nhưng chỉ có đầy tớ ăn, còn trên bàn chủ không ai dùng tới. Thất vọng, người bán xe lại hỏi ý những bạn theo học lớp giảng của tôi. Lần này hai bên đều hài lòng vì tôi đã biết trọng quan điểm của chúng.
"Nếu tôi dùng phương pháp của những người mướn phố khác, chắc chắn tôi đã thất bại như họ. Bà ta hé mở cánh cửa rộng thêm chút nữa rồi nhìn chúng tôi từ đầu tới chân, với một vẻ nghi ngờ. Người đó ghét ông tới nỗi đã có lần công kích ông trước công chúng trong một bài diễn văn.